Cevap: Trafik kazası ile bir kişiye zarar verme fiilinin cezai karşılığı “taksirle yaralama” iken, borçlar kanunundaki karşılığı “haksız fiil”dir. Haksız fiil, borçlar kanununda düzenlenmiş olup, haksız fiil sonucu kusuru yahut kastı ile bir kişiye zarar veren kişi, bu zararları karşılamakla yükümlüdür. Zarara yol açan aracın Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (bilinen trafik sigortası) bulunması durumunda bu zarar teminat limitleri dahilinde sigorta şirketi tarafından karşılanmakta iken, trafik sigortasının bulunmaması halinde ise bu zarar, (bedensel zararlarla sınırlı olmak üzere) Güvence Hesabı tarafından karşılanmaktadır.

Cevap: Trafik kazası sebebiyle sigorta şirketi tarafından ödenen tazminatlar, aracın işleteni yahut sürücüsünden aşağıda başlıcaları belirtilen istisnalar haricinde rücu edilmez. Aksi durum, halihazırdaki sigorta mevzuatına aykırı olacaktır. Ödenmiş olan tazminatlar uygulamada en çok şu hallerde işletene rücu edilebilmektedir;

-Münhasıran istiap haddinin aşımı sebebiyle meydana gelmiş kazalarda ödenen tazminatlar,

-Araç sürücünün kaza esnasında alkollü olması halinde (kazanın münhasıran alkol sebebiyle meydana gelmek şartı ile) meydana gelen kazalarda sigorta şirketi tarafından ödenen tazminatlar,

- Araç sürücüsünün uygun ehliyetinin bulunmaması halinde ehliyetsiz araç sürücünün kullanmış olduğu aracın sigortacısı tarafından ödenen tazminatlar,

-Aracın zorunlu trafik sigortasının bulunmadığı durumda (sigorta bulunmadığı halde güvence hesabından tazminat talebinde bulunulmaktadır) işletenden ve araç sürücüsünden rücu edilebilecektir.

Cevap: Hak kazanılan tazminatlar için yerel mahkemeler huzurunda tazminat davası açılabilmekte ise de, karşı tarafın sigorta şirketi olması halinde Sigorta Tahkim Komisyonu nezdinde aynı talepler ile başvuruda bulunulabilmektedir. Aradaki en temel fark yargılama süresi açısından karşımıza çıkmakta, bunun dışında bazı usuli farklılıklar da bulunmaktadır. Tahkim Komisyonu nezdinde yapılacak başvurular için, özel bir yöntem olması sebebiyle daha evvel bu hususta tecrübe sahibi olunması gerektiği bilinmelidir. Zira Tahkim yolu tercih edildiği durumda yargılama süresinin kısıtlı olması sebebiyle heyet tarafından kurulan ara kararların yerine getirilmesi için verilen süreler de çok kısıtlı olmaktadır. Yine yargılama süresinin kısıtlı olması sebebiyle eksik belgelerin temini için ilgili kurumlara müzekkere yazılmaktan ziyade, bu görev hak sahibine (varsa vekiline) bırakılmaktadır. Bu durumda da bu hususta tecrübe sahibi olunmaması halinde, başvurunun esastan ya da usulden reddine karar verilmesi gibi önemli hak kayıplarının yaşanılabileceği bilinmelidir.

Cevap: En çok bilinen yanlışlardan biri, poliçe üzerinde yazan teminat miktarlarının tazminat miktarı olduğudur. Poliçe üzerinde yazan miktarlar Hazine Müsteşarlığı tarafından belirlenmiş, sigorta şirketlerince ödenebilecek en yüksek tazminat miktarını ifade etmektedir. Hak edilecek tazminat miktarı ise aktüer hesabı olarak bilinen hesaplama yöntemi ile, kaza tarihi, hak sahibinin yaşı, geliri, maluliyet oranı gibi bilgiler üzerinden yapılan hesaplama ile belirlenmektedir. Bu hesaplanan miktar, teminat miktarından yüksek ise sigorta şirketi tarafından poliçe üzerinde yazan teminat miktarı ödenecek, kalan kısım ise kazaya sebebiyet veren aracın varsa kasko poliçesinde ihtiyari mali mesuliyet teminatı bulunması halinde kasko sigorta şirketinden, yoksa kazaya sebebiyet veren aracın işleteninden talep edilebilecektir.

Cevap: Araç sigortasının bulunmaması halinde, hak sahibinin zararlarının karşılanması için Güvence Hesabı kurulmuştur. Güvence Hesabının kuruluş amacı, trafiğe çıkan sigortasız araçlar tarafından bedensel zarar gören şahısların, daha da fazla mağdur olmaması için (sigorta şirketi gibi hareket ederek) zararlarını karşılamaktır. Karşılanan bu zararlar ise daha sonra Güvence Hesabı tarafından trafik sigortası bulunmayan aracın işleteninden ve sürücüsünden rücu edilebilecektir. Bu durumda güvence hesabının kuruluş amacı, hak sahibi ile sorumlu arasındaki uyuşmazlığın hak kaybına uğranılmadan sonuçlanmasıdır.